وقتی یک بز راوی «سایه سلطان» شد!

هادی شریعتی کارگردان مستند کوتاه «سایه سلطان» که در سه بخش سیزدهمین دوره جشن مستقل سینمای مستند ایران نامزد شده است در گفتگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: ایده این مستند زمانی به ذهنم رسید که برای بازدید از لوکیشن یک فیلم سینمایی به منطقه ای رفته بودم. در آنجا، کنار دیوار قلعه قمیشلو در اصفهان بزی را دیدم که یک روزه بود و از یک شکارچی متخلف گرفته شده بود. محیط بان ها خودشان به این بز شیر می دادند و از آن نگهداری می کردند. من قبلاً درباره این قلعه، ضل السلطان حاکم وقت اصفهان و تاریخ مسعودی مطالعه کرده بودم و ناگهان ایده ای در ذهنم شکل گرفت.

وی درباره ایده این مستند توضیح داد: طبق آنچه که در اسناد تاریخی وجود دارد و ضل السلطان در تاریخ مسعودی نوشته است، در آن زمان میرشکار وجود داشته است و به ادعای خود ضل السلطان او بسیار هدفمند شکار می کرده است اما در واقعیت، این گونه نبود و شکارهای بی رویه او باعث انقراض چندین گونه جانوری شد. او در سه نقطه میانکاله، شیراز و قلعه قمیشلو شکار می کرد و این شکارها آنقدر بی رویه بود که گاهی به انقراض گونه ها منجر می شد. فکر کردم جالب است که این بار از زاویه دید شکار به این موضوع نگاه کنیم و «سایه سلطان» در این راستا ساخته شد.

کارگردان «ستار الکلاسیکو» تصریح کرد: یکی از الزامات مستند «سایه سلطان» این بود که مانند بسیاری از مستندها دیالوگ و نریشن نداشته باشد. من باید درام را در خود طبیعت خلق می کردم. این فیلم از نظر برخی شعر است و از نظر برخی دیگر، یک مستند تاریخی یا محیط زیستی. جذابیت این مستند این است که هرکس از زاویه دید خود به آن نگاه می کند و فیلم بسیار چندلایه است. برخی هم آن را در دسته فیلم های تجربی قرار می دهند و حتی برخی می گویند که این فیلم آنها را به یاد «جام حسنلو» محمدرضا اصلانی می اندازد.

وی با اشاره به اینکه «سایه سلطان» در 2 روز فیلمبردای شده است، گفت: مستند قبلی من، «ستار الکلاسیکو»، در طول 5 سال ساخته شد، اما «سایه سلطان» را در تنها 2 روز و نیم فیلمبرداری کردیم.

شریعتی درباره چالش های فیلمبرداری این اثر عنوان کرد: ما در طول فیلمبرداری با چالش هایی مانند آفتاب، باد و باران روبه رو بودیم. من آب و هوا را از قبل چک کرده بودم و چون بچه همان منطقه هستم، می دانستم که باران آنجا معمولاً فقط 5 دقیقه طول می کشد. به همین دلیل به بچه های گروه گفتم که این باران برای ما بسیار مهم است و باید در جاهای خودمان منتظر بمانیم تا باران را ثبت کنیم. پلانی که در آن بز از درخت غذا می خورد و ناگهان باران می گیرد، کاملاً واقعی است.

وی درباره روش داوری از طریق اعضای آکادمی گفت: داوری از طریق اعضای آکادمی روش بسیار خوبی است، به شرطی که تقلب و لابی گری در آن راه پیدا نکند. این که یک فیلم رأی تخصصی اعضای آکادمی را دریافت کند، بسیار جذاب است، مانند جایزه اسکار.

شریعتی تصریح کرد: داوری در آکادمی مشکلاتی هم دارد. یکی از این مشکلات این است که در ایران، به دلیل ساختار انجمنی و گروهی که هنوز توسعه نیافته، ممکن است برخی اعضا برای فیلم خاصی رأی جمع آوری کنند. من حتی در این دوره جشن مستقل سینمای مستند هم چیزهایی شنیده ام که این اتفاق اصلاً قشنگ نیست. امیدوارم این بخش های منفی در رویداهای هنری ما پررنگ نباشد.

این مستندساز در پایان تاکید کرد: ایده این مستند از ذهن من گذشت، اما ترکیب فوق العاده ای از افراد برای ساخت این اثر دور هم جمع شدند. حسین فتح اللهی و حامد تالشلار تهیه کنندگان این فیلم بودند و سرمایه گذاری کردند. درواقع انرژی همه بچه ها باعث شکل گیری «سایه سلطان» شد.

عوامل «سایه سلطان» عبارتند از کارگردان: هادی شریعتی، فیلمبردار: سعید زرآبادی پورصدابردار: حسین قورچیان، تدوین: امیر ادیب پرور، تصحیح رنگ: رضا تیموری، طراحی و لوگو عنوان: امیر مهران، مدیر تولید: رسول شاهپوری، مجری طرح: حمیده شریعتی، دستیار تولید: کریستینا گورزو، پس تولید: دورا گیونگیوسی، تهیه کنندگان: هادی شریعتی، حسین فتح اللهی (ایران)، حامد تالشلار (مجارستان)، تولید Techno Control Hungaria Kft مجارستان و هادی شریعتی.